Bazylika św Małgorzaty Nowy Sącz – co warto wiedzieć?
Bazylika św. Małgorzaty w Nowym Sączu to jedno z najbardziej znanych miejsc kultu w okolicy. Co wiemy o jego historii, o samym sanktuarium oraz o patronce? Najważniejsze informacje przedstawia poniższy artykuł.
Historia parafii w Nowym Sączu
Historia parafii nowosądeckiej jest równie długa, jak samego miasta, a więc sięga roku 1292. Przypomnijmy, że Nowy Sącz został założony na terenie wsi Kamienicy, na terenie której znajdował się już kościół pw. św. Wojciecha i drugi, filialny pw. św. Małgorzaty. Ten drugi znalazł się w obrębie murów miejskich, blisko ratusza. Nic dziwnego, że świątynia stała się tą „główną”, a nawet umieszczano ją na oficjalnych pieczęciach dokumentów z XIV wieku.
Natomiast w XV wieku kościół parafialny został wyniesiony do rangi kolegiaty. W tym samym czasie kard. Oleśnicki powołał do życia kolegium niższe, czyli kapitułę mniejszą, w której skład wchodziło ośmiu wikarych. Jej kres nadszedł poprzez zagrabienia uposażenia na rzecz Funduszu religijnego i dekret z 26 maja 1786 roku, kiedy to kapitułę kolegiacką zmieniono na beneficjum proboszczowskie.
Swoje znaczenie świątynia odzyskiwała przez następne lata, by w 1950 roku stać się najliczniejszą pod względem wiernych w całej diecezji tarnowskiej. Kolejną ważną datą w historii jest 4 marca 1991 r., kiedy to papież Jan Paweł II nadał kościołowi tytuł Bazyliki Mniejszej. Oficjalna uroczystość odbyła się 14 czerwca 1992 na placu Kolegiackim, a przewodniczył jej ks. bp Józef Życiński. Zaszczyt ten został przyznany głównie z uwagi na walory artystyczne, historyczne i kultyczne związane z kościołem św. Małgorzaty.
Reerygowanie kapituły kolegiackiej nastąpiło 29 grudnia 1996 roku.
Przeczytaj też: Gdzie szukać ofert pracy w Nowym Sączu? | Z czego jest znany Nowy Sącz?
Jak powstał kult Przemienienia Pańskiego w parafii św. Małgorzaty?
W przeciwieństwie do wielu innych cudownych wizerunków bądź figur, obraz Przemienienia Pańskiego w Nowym Sączu nie jest związany z jakimś szczególnym wydarzeniem. Badacze powołują się jednak na dwa wydarzenia, które miały miejsce w XVII wieku i mogły wpłynąć na późniejszy rozwój kultu.
Po pierwsze, Obraz Przemienienia Pańskiego został ocalony z pożaru, który były jednym z najtragiczniejszych w historii miasta i miał miejsce w 1611 roku. Po drugie, niektórzy zwracają uwagę na cudowne uzdrowienie Konstantego Lubomirskiego, hrabiego na Wiśniczu i Jarosławiu, który był podczaszym wielkiego Koronnego i starostą grodowym sądeckiego. Za powrót do zdrowia ufundował on w 1654 roku kaplicę Przemienienia Pańskiego umiejscowioną obok kościoła OO. Franciszkanów.
Przez trzy kolejne wieki kult Przemienienia Pańskiego wzrastał, co potwierdzają liczne wota i wzmianki o wzmożonym ruchu pielgrzymkowym. W rezultacie kościół św. Małgorzaty, gdzie znajduje się obraz, stał się w odczuciu wiernych autentycznym Sanktuarium Chrystusa Przemienionego.
Kim była św. Małgorzata, patronka parafii?
W artykule tym chcielibyśmy również nawiązać do nazwy kościoła. Patronką parafii jest bowiem św. Małgorzata Antiocheńska, dziewica i męczennica, która żyła na przełomie III i IV wieku w Antiochii Pizydyjskiej.
Małgorzata była córką pogańskiego kapłana, a z czasem nawróciła się na chrześcijaństwo. Stało się to z dużym udziałem jej opiekunki, która opiekowała się dzieckiem po śmierci matki Małgorzaty.
W trakcie panowania cesarza Dioklecjana znanego z tego, że zawzięcie prześladował chrześcijan, była torturowana i poniosła męczeńską śmierć przez ścięcie (stało się to między 303 a 305 rokiem). Istotnym szczegółem jej życia jest również fakt, że kiedy zaproponowano jej małżeństwo z rzymskim namiestnikiem, odmówiła, argumentując to całkowitym oddaniem dla Chrystusa.
Bazylika św Małgorzaty – informacje praktyczne
Jak możemy dowiedzieć się z oficjalnej strony Bazyliki (bazylika.org.pl), msze święte odbywają się tutaj 8 razy w niedzielę oraz 7 razy w ciągu dnia powszedniego. Codziennie też ma miejsce Adoracja Najświętsza Sakramentu w Kaplicy Wieczystej Adoracji oraz Różaniec w tym samym miejscu (o godz. 17:20).
Natomiast zaglądając na oficjalną stronę parafii, możemy wybrać się na wirtualny spacer po świątyni oraz skorzystać z transmisji mszy na żywo, co wielu wiernych chętnie robi.
