Z czego jest znany Nowy Sącz?

Nowy Sącz nazywany jest stolicą Sądecczyzny, z uwagi na fakt, że to największe w regionie miasto. Jednocześnie miejscowość może pochwalić się długą historią (jest jedną z najstarszych w Małopolsce). Dowiedzmy się więcej o wszystkich jego osobliwościach!

Bogata historia Nowego Sącza

Początkiem historii Nowego Sącza dla historyków może być data 8 listopada 1292 r., kiedy to na terenie biskupiej wsi Kamienica zostało założone miasto. Taki przywilej nadał mu sam Wacław II Czeski, który w późniejszych latach został królem Polski. 

W średniowieczu Nowy Sącz był ze względu na swoje dogodne położenie ważnym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej i wymiany handlowej. W tzw. okresie Kazimierzowskim w mieście wybudowano zamek królewski oraz mury obronne. 

Później, czyli w XVII wieku nastąpił spory regres. Nowy Sącz stracił swoje znaczenie gospodarcze i polityczne, czego główną przyczyną był „potop” szwedzki. Trzeba przyznać, że dalsze dzieje całej Rzeczypospolitej przypadające na XVIII wiek zalicza się do tragicznych, a przemarsze obcych wojsk nie oszczędziły też Sądecczyzny. 

W efekcie już dwa lata przed I rozbiorem Polski, a więc w 1770 r., Nowy Sącz i okolice zostały zagarnięte przez Austrię. Ożywienie gospodarcze i kulturalne nastąpiło dopiero w okresie autonomii galicyjskiej (po 1860 roku). Wybudowano wtedy połączenie kolejowe z Chabówką, a także wiele nowych domów, kamienic i placówek publicznych.

Kolejny kryzys przyszedł dopiero podczas drugiej wojny światowej. Już 6 września 1939 roku miasto zajęli Niemcy. Patriotycznie nastawieni mieszkańcy byli wyjątkowo okrutnie potraktowani przez okupantów. Szacuje się, że w samym mieście i jego okolicach wymordowano około tysiąca obywateli, a kolejne 2,5 tysiąca wywieziono do obozów zagłady. Żydzi, którzy przed wojną stanowili ⅓ wszystkich mieszkańców, zostali w większości zabici lub wywiezieni. 

Wyzwolenie przyniosła dopiero Armia Czerwona (19 stycznia 1945 r.). Miasto znów zaczęło się odradzać, czego efekty podziwiać możemy dzisiaj. 

Przeczytaj też: Poznaj zawód Project Menagera! Ile zarabia i jakie są jego obowiązki? | Sądecki Park Etnograficzny – czy warto go odwiedzić?

Najciekawsze atrakcje w Nowym Sączu

# Miasteczko Galicyjskie

Zestawienie zaczynamy kolejnym porządnym powrotem do przeszłości, a konkretniej do XIX-wiecznego miasteczka galicyjskiego. Zrekonstruowano tu takie historyczne obiekty, jak: starosądecki Ratusz, dwór szlachecki, domy mieszkalne wraz z warsztatami rzemieślniczymi i remiza strażacka. Oprócz tego działa tu oddająca ducha tamtych czasów gospoda i kawiarnia. 

Zaraz obok znajduje się Sądecki Park Etnograficzny, który jest też największym tego typu miejscem w całej Małopolsce. Spotkamy się w tym miejscu z drewnianą architekturą i tradycją ludową Lachów, Łemków i Górali Sądeckich. Na szczególną uwagę zasługuje Dwór z Rdzawy i cerkiew z Czarnego.

# Kirkut

Cmentarzy Żydowski z końcówki XIX wieku jest niemym świadectwem okrucieństw, jakich dopuszczali się hitlerowcy. W miejscu tym dokonano bowiem masowych egzekucji wyznawców judaizmu. Od 1959 roku stoi tutaj pomnik. Zachowanych zostało zaledwie kilka grobów z przedwojnia, w tym grób cadyka-cudotwórcy rebbe Chajima Halberstama z 1875 roku. 

# Planty

Turyści przyjeżdżający do Nowego Sącza nie mogą ominąć Ogrodu Miejskiego nazywanego Plantami. Został on utworzony w 1884 roku i usytuowany jest w centrum miasta. Znajdziemy tu m.in. pomnik Adama Mickiewicza, kwiatowe „filiżanki”, rzeźbę tańczących dzieci z zespołów folklorystycznych, ławeczkę zakochanych, fontannę oraz pomnik przyrody „Dąb wolności” z 1918 roku. 

# Rynek

Tak wiekowe miasto, jakim jest Nowy Sącz, nie mogłoby się obyć bez reprezentatywnego rynku. I faktycznie miejscowość nie ma się czego wstydzić. Nad placem góruje budynek Ratusza, w którego wnętrzach znajdziemy Pierogarnię. Tuż obok natomiast wybudowano fontannę i plac zabaw. 

# Ruiny zamku i baszta

Zamek został wzniesiony przez samego króla Kazimierza Wielkiego w latach 1350-1360. Wydarzenia, o których pisaliśmy w pierwszej części artykułu, spowodowały znaczne zniszczenia budowli, ale udało się zrekonstruować Basztę Kowalską, prawdziwą ozdobę miejskiego parku. 

Zachowały się również fragmenty średniowiecznych umocowań, tj. resztka muru z basztą Kowalską przy zamku, mur obronny o długości 20 metrów i wysokości 5 metrów (w pobliżu Bazyliki św. Małgorzaty), mur przy ulicy Zakościelnej. Natomiast ogrodzenie plebanii znajdującej się przy ulicy Św. Ducha wykonane zostało z pochodzących ze średniowiecza kamieni. Warto poszukać tych śladów historii będąc na wycieczce w Nowym Sączu!